Niezwykłe uwarunkowania geograficzne w połączeniu z otwartością na nowoczesne technologie i wiedzę z innych krajów winiarskich pozwoliły Chile na przeprowadzenie spektakularnej rewolucji w produkcji wina. W ciągu trzech dekad kraj ten, z producenta tanich win stołowych, konsekwentnie przesuwa się ku czołówce mogącej się pochwalić winami najwyższej jakości.
Historia wina w Chile
Chile było znaczącym eksporterem wina nieprzerwanie od XVIII wieku, ale pierwsze krzewy winorośli posadzili tutaj Hiszpanie już w 1550 roku. W połowie XX wieku branża zmierzyła się z kryzysem związanym z nadprodukcją, masowo wyrywano krzewy, na szczęście sytuacja odwróciła się już ćwierć wieku później. Dzięki sprzyjającym warunkom uprawy, niskim kosztom produkcji i elastyczności producentów wina chilijskie tryumfalnie wróciły na międzynarodowy rynek.
Do unikatowych cech tutejszego wina należy fakt, że Chile jest jedną z kilku dosłownie enklaw na naszej planecie, których nie dotknęła zaraza filoksery. Oznacza to, że tutejsze krzewy winorośli to franc de pied, krzewy nieszczepione, a więc rosnące na oryginalnych korzeniach, nie na podkładkach odmian amerykańskich. Prawdopodobnie kraj zawdzięcza to przede wszystkim izolacji geograficznej, ale pewien wpływ mogą mieć również takie czynniki jak znacząca zawartość miedzi w glebie, praktyka zalewania winnic celem irygacji czy czujność i restrykcyjne podejście władz do importu wszelkiej materii roślinnej. Czy wpływa to znacząco na smak wina? Trudno ocenić to w sposób naukowy, ponieważ naprawdę niewiele jest miejsc, gdzie na jednym terroir uprawia się te same szczepy, w tym samym wieku, na podkładkach i nieszczepione. Jednak dzięki rosnącemu zainteresowaniu winoroślą nieszczepioną wśród winiarzy z Doliny Loary i organizowanym przez nich degustacjom możemy potwierdzić, że w ocenie specjalistów wina franc de pied wypadają zdecydowanie korzystniej w sprawdzianie organoleptycznym.
Geografia i klimat Chile
Wąski pas lądu rozciągający się na przestrzeni 4300 km na osi północ-południe, ograniczony od zachodu przez Pacyfik, a od wschodu przez Andy to dom chilijskich winorośli. Na północy kończy się on pustynią, na południu – lodowcem. Tradycyjnie większość produkcji skupia się w Dolinie Centralnej (Central Valley), sporego regionu rozciągającego się wokół stolicy, Santiago, najdalsze winnice sięgają Limari i Elqui na północy i Bio Bio na południu. W ostatnich latach uprawy coraz odważniej przesuwane są z łatwych do uprawy, żyznych ziem na równinach leżących pomiędzy oceanem a górami, na wybrzeża (skąd pochodzi fantastyczna linia dostępnych u nas win Cool Coast) i coraz wyższe stoki Andów (polecamy wino Altura z winnicy Casa Silva, pochodzące z właśnie z takiego nasadzenia), gdzie jakość wina korzysta na zmaganiach krzewów winorośli z ekstremalnymi warunkami. Większość gleb w Dolinie Centralnej to lekkie, dość bogate mieszanki utworów piaszczystych, gliniastych i wapiennych, natomiast u stóp Andów stają się one uboższe i bogatsze w granity.
Klimat jest tu niemal idealny do uprawy winorośli – ciepły, o śródziemnomorskim charakterze, ogromnej ilości dni słonecznych i skromnych opadach, równoważony przez chłodny wpływ prądu Humboldta i zimne powietrze spływające wieczorami z gór. Jedynym problemem jest susza letnia, w czasie której część Doliny Centralnej staje się latem półpustynią. Rozwiązuje go powszechnie stosowany w tym regionie system nawadniania.
Kontrast pomiędzy upalnymi dniami i chłodem nocy jest kluczem do zrozumienia charakterystyki tutejszych win – krągłych, miękkich, owocowych, rzadko zbyt ciężkich i przytłaczających. Dominują wina czerwone, które stanowią niemal 75 % upraw. I chociaż znamy wina chilijskie przede wszystkim ze szczepów międzynarodowych, takich jak Cabernet, Carmenere czy Chardonnnay, to ciekawostką jest, że będące pozostałością po czasach kolonialnych odmiany Pais i Muscat Aleksandryjski, niemal u nas nieznane, stanowią tam znaczną część nasadzeń i cieszą się ogromną popularnością na rynku wewnętrznym.
Regiony winiarskie w Chile
Główne cztery regiony winiarskie w Chile to, idąc z północy na południe: Coquimbo, Aconcagua, Central Valley i Southern Region. W każdym z nich można wyróżnić kilka podregionów, które zwykle pokrywają się z dolinami rozciągniętymi od wschodu na zachód. I tak w Coquimbo znajduje się Elqui (przeważa tu uprawa przeznaczona na Pisco, sławną lokalną brandy) i Limari, w Aconcagua leżą doliny Casablanca i San Antonio, znane z doskonałych win białych, w Dolinie Centralnej najważniejsze doliny to Maipo i Colchagua, skąd pochodzą najwybitniejsze chilijskie wina, w tym sławna Almaviva, owoc współpracy bordoskiej grupy Baron Philippe Rotschild z kultową, starą winnicą Concha y Toro. Wreszcie, w Regionie Południowym, leży Itata i Bio Bio, gdzie tradycyjnie uprawia się odmiany przeznaczone na rynek lokalny, jak Pais, jednak w ostatnich latach pojawia się tu coraz więcej obiecujących win białych, odsłaniających niewykorzystany potencjał tego chłodnego, ale bardzo sonecznego obszaru.
W Wine Express importujemy głównie wina z Doliny Colchagua, które pochodzą z winnicy Casa Silva, prowadzonej od kilku pokoleń przez rodzinę zapalonych winiarzy. Mamy tu zarówno wina z wybrzeży oceanu, jak i przystępne cenowo klasyki uprawiane na żyznych glebach Doliny oraz wybitne czerwienie z wyższych partii Andów.
Spis treści